فهرست مطالب

موقعيت جغرافيايي كارخانه........................................................................ 5

مقدمه................................................................................................... 5

ماشين آلات طرح.................................................................................... 7

خواص محصول...................................................................................... 8

برآورد مصرف..................................................................................... 10

ميزان توليد.......................................................................................... 10

سيستم منسوجات بي بافت (Non - Wovens)................................................ 10

منسوجات بي بافت................................................................................. 11

فرآيندهاي توليد منسوجات بي بافت............................................................. 12

خواص منسوجات بي بافت و كاربردهاي آن با توجه به محيط زيست..................... 13

معرفي محصول (محصولات) و مشخصات آن............................................... 17

محصولات جانبي.................................................................................. 18

مشخصات محصول اصلي........................................................................ 19

كاربردها............................................................................................. 19

صنايع بالادستي و پايين دستي.................................................................... 19

خواص كششي...................................................................................... 21

تقسيم بندي توليد منسوجات بي بافت در مراحل مختلف...................................... 22

تشكيل لايه.......................................................................................... 22

تشكيل لايه به روش Drylaid................................................................. 22

روش Spunlaid................................................................................. 24

روش Wetlaid.................................................................................. 25

تكنيك هاي ديگر.................................................................................... 25

اتصال لايه (Web Bonding).................................................................. 26

اتصال شيميايي (اتصال چسبي).................................................................. 26

اتصال حرارتي..................................................................................... 27

اتصال مكانيكي (اتصال اصطكاكي)............................................................ 27

بيندرها (Binders) (ماده چسبي).............................................................. 29

مايعات چسبي و خواص پارچه هاي بي بافت.................................................. 30

ويژگي هاي مهم منسوجات بي بافت در رابطه با بيندرها.................................... 30

ويژگي هاي عمومي............................................................................... 30

منسوجات بي بافت اكسترودري (مذابي) (Extrusion Nonwovens)................ 30

منسوجات Spunlaid............................................................................ 31

بكارگيري پليمرها.................................................................................. 32

بخش آرايش نيافته................................................................................. 33

كامپوزيت منسوج بي بافت....................................................................... 35

شرحي از خط توليد كارخانه...................................................................... 36

طرز كار هاپرها و شكل آنها..................................................................... 39

قسمت رطوبت زن................................................................................. 40

خشك كن............................................................................................. 41

قسمت وايندر يا جمع كننده و رول كننده خط................................................... 42

قسمت برش خط توليد............................................................................. 43

محاسن و معايب فن آوري انتخاب شده......................................................... 46

جنبه هاي زيست محيطي......................................................................... 46

 

جدول خلاصه هزينه ماشين آلات و تجهيزات توليد............................................. 5

شکل لايه كارد شده رايون باتوزيع آرايش يافته الياف........................................ 19

جدول (_*)- توليد منسوجات بي بافت در اروپاي غربي بر حسب هزار تن (Edana)... 29

جدول (_**)- اصطلاحات منسوجات بي بافت.................................................... 30

 

دستگاههاي اسپان باند ومنسوجات بي بافت

 

موقعيت جغرافيايي كارخانه

كارخانه بافتينه ملاير در كيلومتر 4 جاده ملاير – همدان واقع شده است كه داراي سه تيپ ساختمان مي باشد:

1- ساختمان هاي توليدي (ساختمان تيپ 1) با مساحت 4078

2- ساختمان هاي اداري و خدماتي (ساختمان هاي تيپ 2) با مساحت 4460

3- ساختمان هاي جنبي (ساختمان هاي تيپ 3) با مساحت 1562 مترمربع

ظرفيت اسمي اين كارخانه 12000 تن در سال است. اين كارخانه داراي 400 نفر پرسنل مي باشد كه به صورت هماهنگ در 4 شيفت كاري فعاليت مي كنند. مسئوليت و مديريت اين كارخانه بر عهده جناب آقاي مهندس سيد محمد مرتضوي مي باشد.

 

 

مقدمه

توليد مصرف منسوجات بي بافت به صورت روزافزوني مورد توجه كشورهاي پيشرفته قرار گرفته به طوري كه به خصوص در كشورهاي آمريكا، اروپا، ژاپن و چين ميزان توليد آن به سرعت در حال افزايش است. توليد منسوجات بي بافت در اروپاي غربي كه در سال 1989 بالغ بر 414 تن بود در سال 2000 به 1026 هزار تن رسيد و حدود 5/2 برابر گرديده است. تنوع مصارف منسوجات بي بافت، در زمينه هاي بهداشتي، وسايل منزل، خودرو، مهندسي ساختمان و برخي از مصارف صنعتي، كشاورزي و پوشاك و… به صورت گسترده اي در حال توسعه بوده و ميزان توليد جهاني منسوجات بي بافت در سال 2002 به بيش از 3900 هزار تن رسيده است.

تجهيزات اصلي كارخانه به شرح زير است:

2 يونيت اسپان باند مدل S-M-X-S (چهار لايه) شامل:

فيدر اكسترودر اكسترودر پمپ ريسندگي	1 دستگاه 1 دستگاه با الكتروموتور گيربكس و هيتر 2 دستگاه با سايز 180 با الكتروموتورها و هيترها و گيربكس ها 6 دستگاه
تهويه مركزي، خنك كننده، دستگاه كشش، كلندر و ساير تجهيزات

 

ملت بلون شامل

1 سري مدل M يا S با قابليت توليد ميكروفيلامنت

فيدر، اكسترودر، پمپ، كمپرسور، هيتر

 

 

 

 

 

 

 

جدول خلاصه هزينه ماشين آلات و تجهيزات توليد

ماشين آلات طرح

شرح	تعداد	مشخصات فني
الف- اسپان باند	2 يوليت	مدل S-M-X-S (چهار لايه)
شامل تجهيزات زير:
1- فيدر (تغذيه كننده)	1 دستگاه	تغذيه كننده مواد اوليه و افزودني ها
2- اكسترودر	2 دستگاه	با سايز 180 با الكتروموتورها و هيترها و گيربكس ها
3- اكسترودر	1 دستگاه	با الكتروموتور و گيربكس و هيترها جهت ري سايكل در خط توليد (بازيافت ضايعات)
4- پمپ ريسندگي	6 دستگاه	به همراه خط Spim Beam
5- تهويه مركزي	1 ست	جهت خارج كردن دود حاصل از ذوب پليمر
6- خنك كننده	1 ست	جهت سود كردن فيلامنت هاي ذوب شده
7- دستگاه كشش	1 ست	جهت كشش فيلامنت ها و توليد ميكروفيلامنت
8- كلندر	1 ست	جهت اتصال لايه عنكبوتي فيلامنت ها
9- ساير تجهيزات	يك سري	شامل كانواير، دراير، ماشين آلات پيچش، كامپيوترها و دستگاه هاي كنترل كننده، دستگاه هاي تميز كننده، ماشين آلات برش و…
ب- ملت بلون شامل:	يك سري	مدل M يا S با قابليت توليد ميكروفيلامنت
1- فيدر	1 دستگاه	تغذيه كننده مواد اوليه و افزودني ها
2- اكسترودر اصلي	1 دستگاه	جهت تزريق و توليد الياف
3- پمپ	2 دستگاه	جهت ملت بلون
4- كمپرسور	1 دستگاه	جهت توليد هواي فشرده براي خط ملت بلون
5- هيتر	1 دستگاه	جهت گرم كردن هوا براي خط ملت بلون
6- جرثقيل و فريم مربوطه	1 دستگاه	قابل تنظيم جهت بالا و پايين بردن دستگاه ها
ج- استراكچر	يك سري	جهت نصب دو خط اسپان باند و يك خط ملت بلون و پيش بيني اضافه نمودن يك خط ملت بلون در آينده
هـ- لوازم آزمايشگاهي	يك سري	جهت كنترل كيفيت مواد اوليه و محصول نهايي
شامل تجهيزات زير: 1- استحكام سنج لايه	1 دستگاه
2- ضخامت سنج	1 دستگاه
3- ترازوي دقيق	1 دستگاه
4- ميكروسكوپ	1 دستگاه
5- دستگاه سنجش پليمر	1 دستگاه
و- كمپرسور	1 دستگاه	جهت تأمين هواي مورد نياز دستگاه هاي پنوماتيك
ز- چيلر	يك سري	جهت خنك كردن كل دستگاه ها
ح- لوازم يدكي		جهت تأمين لوزام يدكي دو سال

 

 

خواص محصول

منسوجات بي بافت به صورت گسترده اي به شكل شبكه هاي تودرتوي الياف و يا رشته هاي درگير شده كه به صورت مكانيكي، حرارتي و يا شيميايي به هم چسبيده و متصل شده اند توليد و صرف مي شود. اين صفحات صاف و متخلخل بوده و مستقيماً از الياف جداگانه يا به صورت پلاستيك مذاب و يا لايه هاي نازك پلاستيك تشكيل شده است. اين الياف به هم بافته و بسته نشده و الياف به كاموا تبديل نمي شود.

پارچه هاي بي بافت پارچه هاي طراحي شده اي است كه طول عمر آن مي تواند محدود (پارچه هاي يك بار مصرف) و يا طولاني و بسيار بادوام باشد. پارچه هاي بي بافت داراي خواص و عملكردهاي ويژه اي مانند جذب و دفع مايعات، انعطاف پذيري (خاصيت ارتجاعي)، كش آمدن، نرمي، استحكام، نسوز بودن (دفع شعله)، قابل شستشو بودن، ضربه گيري، فيلتراسيون، جلوگيري از ورود باكتري ها (ماسك) و ضدعفوني (استريل بودن) مي باشد. تركيب اين خواص غالباً ضمن برقراري موازنه مناسب بين طول عمر محصول و هزينه هاي مربوطه، از نظر شكل ظاهري، دوام و ساختار نيز مشابه پارچه هاي بافته شده بوده و از نظر حجيم بودن مي تواند به اندازه ضخيم ترين لايه هاي مبل و لباس توليد شود. پارچه هاي بي بافت در تركيب با ساير مواد طيف وسيعي از محصولات با خواص گوناگون را پديد مي آورد و به تنهايي در زمينه هاي پوشاك، وسايل و لوازم خانگي، بهداشتي، مهندسي،‌ كالاهاي صنعتي و مصرفي كاربرد دارد.

فهرست زير برخي از محصولات شناخته شده پارچه هاي بي بافت را نشان مي دهد.

- داي پرز

- دستمال هاي كاغذي و نوار بهداشتي

- نوارهاي ضدعفوني شده، كلاه، ماسك، روپوش و پرده ها و آويزه هاي مورد مصرف در بخش پزشكي

- پارچه هاي پاك كننده (دستمال و غيره) خانگي و شخصي

- مواد كمكي مصرفي در شستشو (صفحاتي كه در خشك كننده هاي پارچه به كار مي رود)

- لايه داخل پوشاك

- پارچه هاي مصرفي رو كف پوش ها، رويه و روكش مبل و صندلي، لايه ها و ابرها، پوشش هاي ديوار (كاغذهاي ديواري)

- برچسب ها

- عايق كاري

- مصارف خانگي

- محصولاتي كه در سقف سازي به كار مي رود

- الياف و پارچه ها و GEOTEXTILE هايي كه در مهندسي عمران به كار مي رود.

- فيلتراسيون

 

برآورد مصرف

ميزان توليد

براساس اطلاعات دريافتي از اداره كل صنايع نساجي وزارت صنايع معادن، تعداد 37 واحد با ظرفيت بالغ بر 43 هزار تن، فعال مي باشند. لازم به يادآوري است در زمينه منسوجات بي بافت تاكنون تعداد 167 مجوز در استان هاي مختلف كشور صادر گرديده است كه اغلب غيرفعال مي باشد.

سيستم منسوجات بي بافت (Non - Wovens)

در اين گونه منسوجات هيچ گونه نخي توليد نمي شود، بلكه منسوجات نهايي مستقيماً از الياف يا لايه الياف گرفته مي شود و چون مرحله تبديل به نخ وجود ندارد، مرحله بافندگي نيز حذف مي گردد، در عوض مرحله تشكيل لايه (تار عنكبوتي) (web) و مرحله اتصال و پيوستگي (bonding) به فرآيند توليد اضافه مي گردد. اين سيستم توليد به دلايل مختلف نظير كربردهاي فراوان، توليد بسيار بالا و عملكرد عالي نسبت به ديگر منسوجات، توجه بيشتري را برانگيخته است. هر روز كاربردهاي جديدتري از اين نوع منسوجات ابداع و به مرحله توليد مي رسد و چون قابليت انطباق بالايي با نيازها و خواسته هاي روزافزون و متنوع زندگي مدرن امروزي دارد، در دهه اخير مورد توجه بسياري از توليدكنندگان واقع شده است. توليد منسوجات بي بافت براي اولين بار به دهه30 (1940-1930) بر مي گردد اما شروع اين صنعت از نيمه هاي دهه 60 در اروپا آغاز شد، و اين درست زماني بود كه اصطلاح Non Woven يا Vliesstoffe توسط مجموعه كوچكي از توليدكنندگان بكار گرفته شد. از آن پس توليد منسوجات بي بافت به سرعت گسترش يافت و كاربرد چنين محصولاتي بسياري از جنبه هاي صنعتي و حتي زندگي شخصي را در بر گرفت. منسوجات بي بافت در محصولات بهداشتي و نظافتي، در مهندسي عمران و ساختمان، لوازم خانگي و صنايع خودروسازي، براي پاكيزگي، فيلتراسيون، پوشاك، بسته بندي مواد غذايي كاربرد زيادي دارد و اينها تنها گوشه اي از كاربردهاي فراوان اين منسوجات است.

 

منسوجات بي بافت

تعريف

اصطلاح منسوجات بي بافت (Non – Wovens) اغلب در اكثر زبان ها در مقابل واژه پارچه هاي بافته شده تاري پودي (weaving) به عنوان يك مرجع بكار گرفته مي شود. تنها متخصصين بر اين امر واقفند كه منسوجات بي بافت پارچه هايي با طراحي منحصر بفرد است كه راه حل هاي صرف هزينه مؤثر را در محصولاتي نظير اقلام بهداشتي، جداكننده هاي باتري، فيلترها و ژئوتكستايل ها (Geotextiles) در بر دارند. مطابق با تعريف سازمان جهاني استاندارد (به شماره ISO 9092) يا استاندارد EN 29092 منسوج بي بافت چنين تعريف مي شود:

لايه يا شبكه اي از الياف منظم يا غيرمنظم آرايش يافته كه به وسيله ايجاد اصطكاك و يا اتصال يا پيوستگي به وجود مي آيد. اين تعريف شامل لايه هاي كاغذي و محصولات بافته شده به طريق تاري پودي، پودي و تاري، اتصال دوختي (به وسيله نخ يا فيلامنت) و نيز كالاهاي نمدي شده (كه دوباره سوزن زني شوند يا نشوند) نمي شود. الياف مي توانند طبيعي يا مصنوعي، كوتاه و يا ممتد باشد. پارچه هاي بي بافت بدون هيچ گونه محدوديتي از الياف ساخته مي شود اما لزوماً تنها از الياف تشكيل نمي شود. اين گونه الياف مي تواند حتي الياف بسيار كوتاه به طول چند ميلي متر باشد (در فرآيند wetlaid) و يا اليافي معمولي مورد استفاده در صنايع نساجي قديمي و يا فيلامنت هاي بسيار بلند باشند. خواص و ويژگي هاي پارچه بي بافت تا حد زيادي به نوع الياف و تكميل نهايي آن بستگي دارد. الياف ممكن است طبيعي، مصنوعي، آلي يا غيرآلي باشد. خاصيت مهم ليف اين است كه طول آن بسيار بيشتر از قطر آن مي باشد. همچنين مي توان چنين اليافي را به طور مداوم همراه با فرآيند منسوج بي بافت توليد نمود و سپس به طول مورد نظر برش داد و يا اينكه مي توان دانه هاي پليمر را مستقيماً از طريق Extruder (محفظه اي كه پليمر در آنجا ذوب شده و با فشار از شبكه سوراخ دار آن خارج مي گردد) به ساختار فيبري مورد نظر تبديل نمود. دامنه منسوجات بي بافت از محدوده نساجي نيز فراتر مي رود. ممكن است اليافي كه در ساخت منسوج بي بافت بكار مي رود بسيار كوتاه بوده و مانند كاغذ قابليت ريسندگي را نداشته باشد. همچنين شبكه اليافي ممكن است از فويل يا ديگر پلاستيك ها به وجود آيد. بنابراين منسوجات بي بافت با بخشي از خواص و ويژگي هاي توليد صنعت كاغذ يا صنعت مواد شيميايي/ پلاستيك ها مشترك است و بدين ترتيب محدوده و قلمرو خود را مشخص مي نمايد. خواص پيوستگي منسوجات بي بافت به درگيري نخ وابسته نيست و مطلقاً داراي ساختار هندسي آرايش يافته اي نمي باشد و در حقيقت اين منسوجات حاصل ارتباط بين يك ليف با ليف ديگر است. اين امر موجب مي شود كه منسوجات بي بافت ويژگي هاي منحصربفرد خود را داشته باشد (مثل خواص بهتر در جذب و فيلتراسيون) و بنابراين كاربردهاي بيشتري را شامل شود....

 

 

شامل ورد 44 ص