مقدمه 2

جامدات و مايعات 2

موادي که شيشه از آنها درست مي شود 3

خواص شيشه 5

خواص مکانيکي 5

شفافيت 6

شيشه سيليس 96 درصد 7

شيشه سودا- آهک- سيليس 7

شيشه سرب – قليا- سيليکات 7

شيشه هاي بوروسيليکات 7

شيشه هاي اپتيکي 8

شيوه هاي توليد 8

مراحل شکل دادن به شيشه 9

باد کردن و قالب ريزي 9

توليد لوله 11

توليد شيشه مسطح 11

مقدمه

شيشه جزو مايعات است ...

شيشه مايعي است سفت تمام مايعات جز هليوم که مايعي است بسيار روان مقداري نارواني دارند شيشه معمولي در ده اي اتاق آنقدر ناروان است که جريان آن را تنها با آزمايشات بسيار دقيق مي توان اندازه گرفت خواص مشهور شيشه نتيجه همين ساختمان مايعي آن است همه مي دانند که نارواني مايعات با کاهش دما افزايش مي يابد اما بيشتر مايعات در دمايي که به نارواني شيشه مي رسند به حالت مايع نمي مانند. مايعات بسته به نوع مواد نشان هر کدام در دماي خاصي منجمد مي شوند به عبارت ديگر تغييراتي مشخص و ناپيوسته از مايع به جامد را طي مي کنند. خاصي منجمد مي شوند به عبارت ديگر تغييراتي مشخص و ناپيوسته از مايع به جامد را طي مي کنند . در سمت مانند زماني که آب يخ مي بندد اما شيشه را که سرد کنيم دستخوش چنين تغييراتي نمي شود بلکه بيش از پيش ناروان مي گردند تا به سفتي يک جسم جامد معمولي برسد. شيشه مايعي است که آنقدر سرد شده که منجمد نمي شود.

جامدات و مايعات:

اغلب جامدات از همچون ساختمان بطوري منظمي برخوردارند اما شيشه چنين نيست ساختمان دروني شيشه از بي نظمي برخوردار است که معمولاً در مايعات معمولي مشاهده مي شود شيشه در دماهايي که به اندازه کافي بالا باشد به سهولت آب جاري مي شود اما شيشه در دماي اتاق به سفتي يخ و ظاهراً مانند آن جامد است شيشه را هنگامي که سرد مي کنيم فقط بيش از بيش ناروان مي شود تا به ماده اي سفت و عملاً جامد تبديل مي گردد طوري که مي توان در زندگي روزمره از آن استفاده کرد شيشه معمولي از آن جا که دماي آن را از نقطه اي که جسم مي تواند متبلور شود (و گاهي هم مي شود) بسيار پايين تر آروده اند، مايعي است (جزو تافته) به اين معني که دماي آن را از نقطه انجماد تئوريکي اين پائين تر آورده اند در صورتي که خواص و ساختمان دروني خود در حالت مايع را همچنان حفظ کرده است.

* موادي که شيشه از آنها درست مي شود

دي اکسيد سيليکون (sio₂) ماده اصلي بخش عظيمي از شيشه هاي معمولي است دي اکسيد سيليکون در طبيعت به صورت بلور خالص مانند کوارتز و کريستوبالت و به صورت ترکيباتي از تعداد کثيري از سيليکاتهاي معدني به وفور وجود دارند شن و ماسه درصد بالايي از دي اکسيد سيليکون دارند. نقطه ذوب بلورهاي خالص دي اکسيد سيليکون در حدود 1700 درجه سانتي گراد است بنابراين شيشه هايي از جنس sio₂ خالص تقريباً از دماي c1700 به پايين به زير نقطه انجماد مي رسند فرمول sio₂ طبيعت دي اکسيد سيليکون را آنچنان که بايد و شايد نشان نمي دهد هر اتم سيليکون در حقيقت با 4 اتم اکسيژن پيوند دارد و هر اتم اکسيژن ميان دو اتم سيليکون مشترک است از شيشه هايي که از جنس sio₂ خالصند و به کوارتز گداخته يا سيليسي گداخته مشهورند در موارد حساسي استفاده مي شود اما دماي نرم شدن اين نوع شيشه آنقدر بالاست که در موارد معمولي نمي توان از آن استفاده کرد. Sio₂ مايع در دماي لازم براي ذوب لانه هاي کوارتز (يعني c1700) کاملاً ناروان است و پيش از آنکه به زير نقطه انجماد و دماي c1300 برسد نارواني آن به موز 10¹² پواز مي رسد و جسم در اين حالت آنقدر سفت است که نمي توان آن را بوسيله باد کردن يا قالبگيري شکل داد اما افزودن پاره اي از اکسيدهاي فلزي مانند سوادا (Na₂) و آهک (cao) نارواني sio₂ (و دمايي را که براي ذوب مواد تشکيل دهنده آن لازم است) به سطحي پايين مي آورد که عملاً ميشود از آن استفاده کرد. در کارخانه موقعي روي شيشه کار مي کنند که نارواني آن به ميان 10³ تا 10⁶ پواز رسيده باشد و حوارت لازم براي شيشه هاي تجاري با ترکيب سودا با آهک و سيليس فقط 600 الي 700 درجه سانتي گراد است علاوه بر سيليکون تعدادي از عناصر وجود دارند که اکسيدها- سولفيدها- تلوريد ها و سليندهايشان، شيشه هاي غير آلي را مي سازند براي مثال مي توان از بورون، ژرمانيم- فسفر – واناديمه- آرستيک و زير کونيم نامه بود بعد از اينها نوبت مي رسد به اصطلاح واسطه ها از قبيل تيتانيوم- روي- قلع- آلومينيوم- توريمه- برليوم- و کادميوم . از اکسيد اينها به تنهايي شيشه در سمت نمي شود بلکه اين اکسيدها با يکي از مواد اصلي شبکه شيشه اي پيوند برقرار مي کنند هم مواد اصلي سازنده شيشه و هم واسطه ها پيوند هاي قطبي پديد مي آورند و باعث محکم شدن ساختمان شيشه مي شوند از قبيل na₂o و cao بلکه معمولاً نارواني شيشه را پايين مي آورند همچنين ويژگي هاي مطلوب شيشه اصلي از نظر شيميايي اپتيتکي و اقصتادي را تشديد مي کنند. به ترتيب که از مواد اصلي سازنده شيشه به طرف واسطه ها و سپس تعديل کننده ها مي رويم استحکام پيوندها به طور منظم کاهش مي يابد.

لا اقل يک شيشه تک عنصري (شيشه اي که از يک عنصر تشکيل شده نه از يک جنس مرکب) را مي شناسيم، گوگرد مايع را چنانچه خيلي سرد کنيم در دماي اتاق به صورت شيشه اي لاستيکي و قابل کشش در خواهد آمد اما اين شيشه فقط تا يک حد متوسطي از ثبات برخوردار است و نسبتاً زود از حالت شيشه اي خارج مي شود.....

شامل ورد 12ص